Met de 2020 BMW S 1000 XR zwaaien we de eerste generatie XR uit. Daarover zagen we zeer enthousiaste reviews. Jean benoemde hem zelfs tot zijn favoriete testmotor van 2015. Maar toen ik hem vorig jaar aan de tand voelde, was ik niet meteen enthousiast. Oké, het blok was beestig en de ophanging erg goed, maar de motor voelde verouderd aan door het gedateerde dashboard, overal waren er trillingen en een nukkige quickshifter verbrodde het plezier. Benieuwd of dit in de 2020-versie verholpen was. Ik keek dan ook reikhalzend uit naar deze test.

BMW deelt de S 1000 XR in bij zijn Adventure familie. Vreemd, de S in zijn naam verwijst duidelijk naar zijn sportieve genen. De uitgebreide standaarduitrusting doet vermoeden dat toeren ook tot de mogelijkheden behoort. Tot welke categorie behoort deze krachtpatser nu werkelijk: Adventure, Sport of Touring?

Uitrusting

Eerst even het drogere gedeelte van de review: de toeters en bellen waarmee deze topmachine wordt uitgerust. Dynamic ESA, lichtgewicht gegoten velgen, verstelbaar scherm, opbergvak, LED-verlichting, TFT-display, Connectivity, geïntegreerde kofferdragers, rijmodi Pro, ABS Pro, hill start control, tractiecontrole, motorreminstelling: het zit er allemaal af-fabriek op voor 17.650 euro (BE) / 20.550 euro (NL).

Dat standaardpakket werd op de testmotor aangevuld met een paar van de gekende – en eigenlijk onmisbare – BMW pakketten waardoor deze S 1000 XR zowat alles heeft wat je op een motorfiets wenst: quickshifter, automatische hoogte-instelling, cruise control, keyless ride, verwarmde handvaten, middenbok, navigatie-voorbereiding, USB-poort … De lijst gaat zo nog even door en drijft – eveneens naar goede BMW gewoonte – de prijs op naar een hoogte die je niet wenst. Mijn testexemplaar klokt af op een heftige 21.355 euro (Belgische prijs).

Sport?

Voor die prijs krijg je héél veel motorfiets. De XR staat niet voor niets aan de top van de food chain. Met zijn krachtige blok en sublieme rijwielgedeelte verslindt hij de rest levend.

De 4-cilinder in lijn is afgeleid van de hypersportieve S 1000 RR en werd zonder ShiftCam en met behulp van andere nokkenassen getuned voor meer koppel in het middengebied. Blijven over: 165 pk en 114 Nm.

De vermogensafgifte is vergevingsgezind en nooit oncontroleerbaar agressief. Dat maakt rijden met deze gedistingeerde machine dikke fun aan alle toerentallen. Hij is soepel onderin waardoor traag en rustig rijden ontzettend makkelijk gaat. Krachtig in het middengebied zodat inhalen en door het verkeer laveren een eitje is. Eenmaal boven de 8000 toeren toont deze XR waarom de S in zijn naam zit: dan komt het beest naar boven en schiet de snelheid pijlsnel omhoog. Toch een sportfiets dus!

Voor de liefhebbers van circuit (wij mochten er van BMW geen rondjes gaan draaien) is er de rijmodus Dynamic Pro, waarbij alle parameters manueel via het menu in te stellen zijn. Leuke speeldingetjes, net zoals de sportstand van het display (hellingshoekmeter!). De BMW branded remmen staan eveneens op circuitniveau: met veel doseerbaarheid leveren ze een fenomenale vertraging.

Of toch Touring?

Met de koffers gemonteerd, de gps in de houder en cruise control ingeschakeld nodigt de XR uit om verre ritten te doen. Zonde dat ik dat niet in de Pyreneeën kon doen, zoals oorspronkelijk gepland. Iets met een virusje en rode gebieden en zo …

De zithouding is rechtop, het stuur breed en het zadel biedt door zijn vlakke kuipvorm veel steun. Dat alles zorgt voor een erg comfortabele geometrie. Het windscherm is makkelijk te verzetten maar zet me in geen van beide posities volledig uit de wind en genereert altijd wat turbulentie. De trillingen van de vorige generatie zijn wel zo goed als verdwenen. Al bij al is het goed vertoeven op de XR.

De volledig elektronische ophanging is in de stand Road zacht genoeg om oneffenheden in het wegdek efficiënt weg te filteren. Op de oprit van de autostrade vlak bij mijn huis zitten midden in de bocht twee stevige dwarsrichels die menig motorfiets van de wijs brengen. Niets van dat op de XR: zonder een krimp te geven verteert hij de richels en houdt ook in Road modus tot op de millimeter de gekozen lijn aan. Knap!

Doordat alles zo moeiteloos gaat en ondanks de bakken power die hij aan boord heeft, is de XR helemaal niet vermoeiend om te rijden. Ideaal om die lange toerritten te doen. Ik deed dat bij voorkeur in de rijmodus Dynamic, dan zijn gasreactie en ophanging ontzettend harmonieus op elkaar afgesteld.

Sporttouring!

De XR is groot, hoog, en weegt met 228 kg droog niet weinig, al is dat wel 10 kg minder dan zijn voorganger. Toch kan deze allrounder rondgesmeten worden dat het een lieve lust is. Hij heeft slechts een kleine input nodig om ‘m van het ene oor op het andere te leggen, spoort ontzettend stabiel en houdt de gekozen lijn gedecideerd aan.

Schakelen is door de brede koppelcurve niet vaak nodig. Je zou bijna denken dat dat jammer is, want het is een plezier om met de quickshifter door de versnellingsbak te jagen. Nooit gedacht dat ik dit zou zeggen over een BMW bak, maar here we go: wát een goeie quickshifter heeft deze XR! Zacht doch duidelijk schakelt hij van de ene versnelling naar de andere, onafhankelijk van het toerental of geleverde vermogen. Mijn gebeden werden eindelijk aanhoord? Dat er daarbij verslavende plofjes uit de uitlaat komen maakt het helemaal af. De symfonie uit die uitlaat is overigens volledig in lijn met de rest van de motor: rustig onderin, krachtig in het midden en huilend als een wolf bovenaan de toeren. Heerlijk om in tunnels de kraan open te draaien, al rij je dan veel te hard.

Wat met die andere Adventure?

Bij een test van de S 1000 XR kunnen we er niet omheen: hoewel BMW de XR indeelt bij zijn Adventure motoren, heeft het Bayerische merk met de R 1250 GS Adventure al de koning der Adventures in huis. Eentje die ondanks een even heftig prijskaartje aan de top van de verkoopslijsten staat. De XR doet het wat dat betreft minder goed.

Ik kreeg geregeld de vraag of deze XR beter is dan de GS. Het antwoord daarop is niet zo simpel, “beter” zal voor iedereen anders zijn. Is de XR sneller? Yep. Stuurt hij lichter? Zeker wel. De GS is daarentegen breder inzetbaar (ik zie mezelf met de XR geen offroad rijden) en biedt dat tikkeltje meer comfort, ook al rammelt hij wat meer. Maar is de XR de mindere motor? Helemaal niet.

Gebruik je je motor om geasfalteerde ritten te doen, hou je van het betere bochtenwerk en wil je de kilometers graag snel en comfortabel afhaspelen, dan is de XR ongetwijfeld een waardig alternatief voor de GS. Eentje die overigens weinig concurrentie heeft van andere merken, op de Ducati Multistrada 1260 na.

Besluit

De BMW S 1000 XR is een echte rijdersmotor en verenigt subliem het beste van verschillende werelden. Vinnig als een naked laat hij zich tussen het verkeer laveren. Comfortabel als een touringmotor rijgt hij de ene kilometer aan de andere. En snel als een sportmotor overwint hij met ongeziene stabiliteit iedere bocht.

In Dynamic mode zijn rijwielgedeelte en motorblok zo goed op elkaar afgesteld dat je niet meer stilstaat bij het vele vermogen dat deze literfiets aan boord heeft. Of bij de prijs die je betaalde. Want goedkoop is deze sporttoerder niet. Maar dat is die échte Adventure motor uit dezelfde stal ook niet, en die verkoopt als zoete broodjes. Waarop wacht je om een XR te kopen? Ik zeg: doen! Je zal er geen spijt van krijgen.

Fotografie: Kenny VH

Pluspunten

+ Harmonieus geheel van blok en rijwielgedeelte
+ Rustige toerder én racebanaan in één motor, en nog goed in beide ook!
+ Topuitrusting

Minpunten

– Prijs
– Concurrentie uit eigen stal

Technische specificaties

Motor

Type: Olie-/watergekoelde viertaktlijnmotor met vier cilinders, vier kleppen per cilinder
Boring x slag: 80 mm x 49,7 mm
Cilinderinhoud: 999 cm³
Nominaal vermogen: 121 kW / 165 pk bij 11.000 omw/min
Max. koppel: 114 Nm bij 9.250 omw/min
Compressieverhouding: 12.5 :1
Brandstofvoorbereiding: Elektronische aanzuiginjectie/digitaal motormanagement: BMS-O met E-Gas
Uitlaatgasreiniging: geregelde driewegkatalysator
Topsnelheid: meer dan 200 km/h

Elektrische installatie

Dynamo: Permanente-magneetgenerator 493 W (nominaal vermogen)
Accu: 12 V / 9 Ah, onderhoudsvrij

Krachtoverbrenging

Koppeling: Meerschijven-oliebad (slipkoppeling) met zelfversterking
Aandrijving: zes versnellingen met klauwschakeling, ingebouwd in motorhuis
Secundaire aandrijving: Ketting 525

Onderstel/remmen

Frame: Brugframe van aluminiumcomposiet, motor meedragend
Voorwielgeleiding/veerelementen: Upside-down-telescoopvork, diameter 45 mm, trek- en drukstand elektronisch geregeld (Dynamic ESA)
Achterwielgeleiding/veerelementen: Dynamische “Electronic Suspension Adjustment”, veervoorspanning elektronisch instelbaar, trek- en drukstanddemping elektronisch geregeld
Veerweg voor/achter: 150 mm / 150 mm
Wielbasis: 1,522 mm
Naloop: 116 mm
Stuurashoek: 65,1°
Wielen: Wielen van gegoten aluminium
Velgmaat voor: 3.50″ x 17″
Velgmaat achter: 6.00″ x 17”
Band voor: 120/70 ZR 17
Band achter: 190/55 ZR 17
Rem voor: Dubbele schijfrem, diameter 320 mm, vaste remklauw met 4 zuigers
Rem achter: Enkele schijfrem, diameter 265 mm, zwevende remklauw met 2 zuigers
ABS: BMW Motorrad Integral ABS (deel-integraal)

Maat/gewicht

Zithoogte bij ledig gewicht: 840 mm (790 mm)
Binnenbeencurve bij ledig gewicht 1.880 mm (met SA verlaging: 1.809 mm)
Nuttige tankinhoud: ca. 20 l
Waarvan reserve: ca. 4 l
Lengte: 2.333 mm
Hoogte (zonder spiegel): 1,411 mm
Breedte (basismodel / met handbescherming / met koffers): 850 mm / 917 mm / 967 mm
Droog gewicht: 205 kg
Leeggewicht bij standaarduitvoering rijklaar, volgetankt: 226 kg
Toelaatbaar totaalgewicht: 450 kg
Lading (bij standaarduitrusting): 224 kg